Có nên thi trắc nghiệm môn Toán?

Tháng 08/2016, ngay sau khi Bộ GD&ĐT lấy ý kiến về việc áp dụng thi trắc nghiệm môn  Toán cho kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ Thông (THPT) năm 2017 đã có rất nhiều ý kiến trái chiều, một số người cho rằng thi trắc nghiệm làm mất đi tính tư duy vốn có, một số người khác lại đồng tình về ý kiến nêu trên. 

Vậy sự khác nhau giữa bài Toán truyền thống và bài trắc nghiệm là gì? Có nên thi trắc nghiệm môn Toán hay không? Hãy cùng AZtest tìm hiểu tiếp qua bài viết sau đây.

Những khác biệt trong bài thi trắc nghiệm và bài thi tự luận

Đối với bài thi tự luận

Yêu cầu các thí sinh phải trình bày theo trình tự các bước, đòi hỏi cao về tư duy logic và cách để giải quyết vấn đề (bài Toán). Ở hình thức này, thí sinh sẽ rất dễ vấp phải khó khăn trong khâu tìm ra cách giải, sau đó phải tìm cách để trình bày ngắn gọn, mạch lạc, dễ hiểu. Tuy nhiên, về mặt lợi ích thì nó không bị gò bó về thời gian và nếu không trình bày được bài giải đúng thì vẫn sẽ được chấm điểm theo kiểu “làm tới đâu, chấm tới đó”

Đối với bài thi trắc nghiệm

Trong một câu hỏi sẽ có 4 đáp án A, B, C, D để thí sinh lựa chọn, trong đó chỉ có 1 đáp án đúng còn 3 đáp án còn lại là đáp án nhiễu, buộc các thí sinh phải tìm ra đáp án nhanh, chính xác mà không cần trình bày các bước giải. Ở hình thức này, thí sinh phải chịu nhiều áp lực về thời gian hơn là cách giải, thí sinh vừa phải vận dụng các kiến thức vừa phải vận dụng các kỹ năng để tìm ra đáp án đúng nhất trong thời gian ngắn nhất. Không giống như bài thi tự luận, có thể khoanh bừa nếu không biết và nếu trả lời sai thì không có điểm cho câu hỏi đó.

Liệu thi trắc nghiệm Toán có làm hỏng tư duy toán học?

Chưa từng có một nghiên cứu thực chứng nào khẳng định rằng thi trắc nghiệm trong môn Toán làm hỏng tư duy Toán học của học sinh (HS). Nếu có một nghiên cứu như vậy, chắc hẳn các bài thi trắc nghiệm được sử dụng rộng rãi như SAT, ACT, GRE, GMAT hay bài thi tuyển sinh đại học môn Toán của Hàn Quốc, Thụy Điển, Israel đã không còn được các nền giáo dục cũng như các cơ sở giáo dục sử dụng.

Chính sách sử dụng thi trắc nghiệm cho các bài thi tốt nghiệp hay tuyển sinh môn Toán là một vấn đề liên lĩnh vực. Nó không chỉ liên quan đến nội tại việc giảng dạy Toán học ở phổ thông mà nó còn đến vấn đề sử dụng nguồn lực, đảm bảo công bằng xã hội, giảm áp lực thi cử, học thêm, luyện thi tràn lan. 

Trên thế giới hiện nay không chỉ có một mình Mỹ đang sử dụng các bài thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học môn Toán bằng hình thức trắc nghiệm. Trong nhiều năm qua, các nước khác như Hàn Quốc, Thụy Điển, Israel cũng đã sử dụng dạng thức thi trắc nghiệm cho các bài thi tuyển sinh vào đại học. Một số nước khác ở Châu Phi như Malawi cũng đã dùng dạng thức này cho các bài thi cuối quá trình. Các kỳ thi tuyển sinh đại học của Thụy Điển hay Isarel cho tất cả các môn, kể cả môn Toán, đều là thi trắc nghiệm. Tuy nhiên, rất khó có thể khẳng định rằng HS, sinh viên của Hàn Quốc, Thụy Điển, hay Isarel có tư duy Toán yếu.

Hơn thế nữa, nếu nhìn vào thành quả và những đóng góp của nền Toán học của các nước này cho tri thức nhân loại, cho nền khoa học kỹ thuật của chính nước họ, chúng ta cũng không thể đồng tình với nhận định rằng việc thi tuyển sinh đại học môn Toán bằng hình thức thi trắc nghiệm đã làm hỏng tư duy Toán học của HS, sinh viên của các nước này.

Theo GS Lâm Quang Thiệp - Nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học cho biết: “Chất lượng của hình thức thi trắc nghiệm được quyết định bằng chất lượng của đề thi, mà đề thi khi đầu tư nhiều thời gian sẽ có thể làm tốt. Nhưng chất lượng thi tự luận lại phụ thuộc vào năng lực của người chấm thi. Đối với kỳ thi như thi THPT quốc gia, ta không thể có được đội ngũ 100% người chấm có trình độ chuyên môn cao để chấm được hàng triệu bài thi một cách chất lượng trong một thời gian ngắn. Do đó, thi trắc nghiệm với bài thi chấm bằng máy tính sẽ là lựa chọn phù hợp hơn”

Vậy có nên thi trắc nghiệm môn Toán?

Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy hạn chế của bài thi tự luận đó là việc mất thời gian trong khâu chấm bài, khó chính xác và khách quan vì mỗi giáo viên chấm bài theo một cách riêng. Không giống như bài thi trắc nghiệm, bài thi tự luận không thể sử dụng các công nghệ hiện đại trong chấm bài và phân tích kết quả mà buộc các giáo viên phải ngồi mấy ngày liền để đọc bài và chấm bài cho các thí sinh. Mỗi giáo viên sẽ chấm bài theo mỗi cách khác nhau và rất có thể bài của những thí sinh trước sẽ bị chấm khắt khe hơn so với những bài sau. Thêm vào đó, đề thi các năm dựa trên format có sẵn nên dễ xảy ra tình trạng học tủ, dạy tủ. Đề thi tự luận qua các năm đều theo một format chung và rập khuôn, chỉ hạn chế câu hỏi ở một số phần, số chương nhất định nên chỉ kiểm tra được một phần nhỏ kiến thức. Không chỉ vậy, với bài thi Toán tự luận, học sinh khó có thể đánh giá chính xác bài làm của mình. Nếu như làm bài thi trắc nghiệm, thí sinh có thể so sánh đáp án ngay sau khi kết thúc môn thi, còn riêng thi tự luận, thí sinh chỉ có thể đoán điểm qua cách làm bài.

Tổ chức thi trắc nghiệm môn Toán lại có nhiều lợi ích vượt trội hơn hẳn, thể hiện qua 5 lý do sau đây:

1. Nhanh chóng, tiện lợi, chính xác, công bằng: Chuyển sang bài thi trắc nghiệm, hệ thống sẽ tự động chấm bài thi hoàn Toán trên máy tính, rất nhanh chóng, tiện lợi, chính xác, tránh tình trạng thiên vị, mất công bằng cho từng thí sinh và góp phần nâng cao trình độ tin học hóa, công nghệ hóa trong giáo dục

2. Tính khách quan: Mỗi thí sinh sẽ có một mã đề, không ai giống ai nên sẽ tránh được tình trạng quay cóp, tạo sự khách quan trong các bài thi

3. Bao quát kiến thức: Các câu hỏi trong đề thi sẽ xuyên suốt trong quá trình dạy và học nên thí sinh không thể học tủ, học vẹt, giáo viên phải dạy đủ kể kiến thức lý thuyết

4. Tiết kiệm: Tiết kiệm tối đa thời gian, chi phí, sức lực (coi thi, chấm thi)

5. Dễ dàng đánh giá được năng lực: Đề thi có kết cấu từ thấp lên cao, từ câu dễ đến câu khó (các câu nâng cao), tránh các câu hỏi chỉ Toán định lượng, vì vậy sẽ dễ dàng đánh giá khả năng tư duy, sáng tạo và kỹ năng, độ nhanh nhạy của các thí sinh.

Trên đây là những lý do để trả lời cho câu hỏi “Có nên thi trắc nghiệm môn Toán?” mà AZtest đưa ra và bạn có thể tham khảo. Hy vọng nó sẽ hữu ích cho bạn và qua đó có thể có cái nhìn mới mẻ hơn về thi trắc nghiệm môn Toán. 

Hiện tại AZtest là hệ thống tạo đề thi trắc nghiệm online thân thuộc của nhiều giáo viên dạy Toán trên Toàn quốc. Với AZtest, các thầy cô dạy Toán có thể dễ dàng tạo lập cho mình một website tổ chức ôn tập, thi trắc nghiệm trực tuyến miễn phí mà không cần quan tâm đến các vấn đề kỹ thuật. Mỗi website có thể cá nhân hóa tối đa cho người làm chủ, có thể sử dụng tên miền riêng, giao diện, logo riêng,... giúp chủ nhân website có thể nhanh chóng tạo ra thương hiệu riêng.... Đặc biệt, các thầy cô giáo dạy Toán có thể import đề thi bằng file Word có chứa công thức Toán học nhanh chóng và dễ dàng. Link tham khảo tại đây

Chúc các thầy cô giáo và các bạn học sinh giảng dạy, ôn tập và thi thật tốt!

>>> XEM THÊM: Đổi mới phương pháp dạy học môn Toán THCS: Hai xu hướng dạy học có hiệu quả